( प्रगत भारत । pragatbharat.com)
Success Story: संपूर्ण देशात पॅराशूटची ओळख बनवण्याचे काम हर्ष मारीवाला यांनी केले आहे. हर्ष मारीवाला यांनी छोट्या व्यवसायाचे मोठ्या व्यवसायात रूपांतर केले. आज त्यांचा व्यवसाय 25 हून अधिक देशांमध्ये पोहोचला आहे. हर्ष मारीवाला यांची एकूण संपत्ती 24 हजार कोटी रुपयांहून अधिक आहे.
हर्ष मारीवाला यांचे आजोबा वल्लभदास वासनजी हे १८६२ साली कच्छमधून मुंबईत स्थलांतरित झाले होते. मिरचीच्या व्यवसायामुळे त्यांना विशेष ओळख मिळाली. काळी मिरी व्यापारात गुंतल्यामुळे लोक त्यांना ‘मारीवाला’ म्हणू लागले.
काळ्या मिरीला गुजरातीमध्ये ‘मारी’ म्हणतात. 1948 मध्ये, हर्ष मारीवाला यांचे वडील चरणदास आणि त्यांच्या तीन भावांनी बॉम्बे ऑइल इंडस्ट्रीज लिमिटेडची स्थापना केली. सन 1975 मध्ये, चरणदास यांनी ग्राहक उत्पादनांच्या व्यवसायात पाऊल टाकले आणि सॅफोला रिफाइंड ऑइलसारख्या कंपनीच्या उत्पादनांना नवीन उंचीवर नेले.
मुंबईतील एका मध्यमवर्गीय कुटुंबात जन्मलेल्या मारीवाला यांनी आपल्या कुटुंबाच्या मसाल्याच्या व्यवसायात काम करून आपल्या करिअरची सुरुवात केली. मात्र, काहीतरी मोठे करण्याच्या इच्छेने ते स्वत:चा मार्ग स्वत:च बनवायला निघाले.
1990 मध्ये हर्ष मारीवाला यांनी छोट्या गुंतवणुकीने मॅरिको लिमिटेडची सुरुवात केली होती. ब्रँडेड नारळ तेलाच्या त्याच्या सुरुवातीच्या उपक्रमाला आधीच प्रस्थापित कंपन्यांकडून कठोर स्पर्धेचा सामना करावा लागला. पण त्यांनी हार मानली नाही.
80 च्या दशकात हर्ष मारीवाला यांनी व्यवसायात प्रवेश केला तेव्हा टिनच्या डब्यात खोबरेल तेल विकले जात होते. त्यांनी ते प्लास्टिकमध्ये आणायचे ठरवले. प्लास्टिकमध्ये तेल विक्रीतून होणारा फायदा होऊ लागला. वास्तविक प्लास्टिक टिनपेक्षा स्वस्त होते आणि ते शेल्फमध्ये ठेवणे अधिक सोयीचे होते. यासोबतच प्लॅस्टिकचा बॉक्सही चांगला दिसत होता.
हर्ष मारीवाला हेअरकेअर, स्किनकेअर आणि वेलनेस उत्पादनांमध्ये गुंतलेले आहेत. त्यांनी मॅरिकोच्या पोर्टफोलिओचा विस्तार केला. आज, मॅरिको लिमिटेड ही भारतातील तसेच परदेशातील बाजारपेठांमध्ये एक प्रसिद्ध कंपनी बनली आहे. कंपनीकडे केसांची निगा, त्वचेची काळजी, मॅन ग्रूमिंग यासह अनेक ब्रँड आहेत.
2021-22 या आर्थिक वर्षात, मॅरिकोने भारत, आशिया आणि आफ्रिकेतील निवडक बाजारपेठांमध्ये विकल्या गेलेल्या उत्पादनांमधून सुमारे 9500 कोटी रुपयांचा (US$ 1.3 अब्ज) व्यवसाय केला. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, सध्या हर्ष मारीवाला आणि त्यांच्या कुटुंबाची एकूण संपत्ती 24 हजार कोटी रुपये इतकी आहे.
